Financial Investment Consultant

Tổng hợp các kinh nghiệm & chiến lược đầu tư chứng khoán của một số nhà đầu tư lỗi lạc như Warren Buffett, Benjamin Graham, Peter Lynch, Paul Tudor Jones, Bernard Baruch, Ed Seykota.
[tab]
[content title="Warren Buffett"]
“Xét cho cùng, có một khoản đầu tư có thể thay thế tất cả khoản đầu tư khác: Đó là đầu tư vào bản thân. Không ai có thể lấy đi năng lực của bạn, và mọi người đều có tiềm năng, chỉ là họ vẫn chưa dùng đến thôi”, ông Buffett cho biết trong cuộc phỏng vấn gần đây với Forbes.


1. Học càng nhiều càng tốt
“Ham học hỏi là một trong những đặc điểm tuyệt vời về Warren Buffett. Đây là điều đã giúp ông ấy trở nên cực kỳ thành công”, ông Hart cho biết.
Vì ông Buffett luôn luôn học hỏi nên ông liên tục xây dựng các chủ đề mà ông có thể nói một cách thuyết phục. Và theo Carnegie, để có bài diễn thuyết tuyệt vời nhất, thì diễn giả phải cực kỳ am hiểu về chủ đề đó.
“Nói về một chủ đề mà bạn am hiểu. Đừng dành 10 phút hoặc 10 tiếng chuẩn bị một bài nói: Hãy dành 10 tuần hoặc 10 tháng. Tốt hơn nữa là dành ra 10 năm”, Carnegie cho biết.

2. Nói về kinh nghiệm của bản thân
Theo Carnegie, nói về bản thân là con đường ngắn nhất để đạt được lòng người.
Ông Buffett thường thực hiện điều này trong các bài diễn thuyết, cụ thể là thêm các câu chuyện từ đời sống và sự nghiệp của ông để tạo điểm nhấn.
“Mang theo một tờ giấy trong vài tuần và viết ra mọi chủ đề mà bạn chuẩn bị để nói thông qua kinh nghiệm của bản thân”, Carnegie đề xuất.
Những chủ đề có thể bao gồm những hối tiếc lớn trong cuộc đời, tham vọng lớn nhất của bản thân hoặc tại sao bạn thích hoặc không thích trường lớp.

3. Viết lại các ghi chú, không phải là bản nháp
Nếu theo dõi Warren Buffett phát biểu thì bạn sẽ thấy ông hiếm khi nhìn vào một mảnh giấy (nếu không muốn nói là không bao giờ). Điều này xuất phát từ một trong những nguyên tắc quan trọng của Carnegi: Một bài diễn thuyết hay là không bao giờ được đánh máy trước.
Thay vào đó, Carnegie khuyến khích đề cập đến các chú thích ngắn gọn, thay vì đọc từ một bản ghi chuẩn bị sẵn – một điều có thể tách bạn ra khỏi thực tại vì đó là những gì đã được viết ra tại một thời điểm trong quá khứ.
Ông Hart cho biết: “Khi đứng diễn thuyết, có lẽ bạn sẽ cảm thấy bản thân đang cố gắng nhớ những gì đã viết. Điều đó khiến bạn nói không tự nhiên và không thể tỏa sáng”.

4. Tỏ ra phấn khích về chủ đề đang nói
Ông Hart cho biết hãy mỉm cười, toát ra “năng lượng tích cực” và sự tự tin sẽ tạo ra sự khác biệt rất lớn.
Ông Buffett trở nên đam mê về đầu tư, tiền bạc và đạt được những thành công từ khi còn trẻ. Sự đam mê đó được thể hiện thông qua các bài diễn thuyết và cuộc phỏng vấn.
Theo Carnegie, “Ngay cả những người có khả năng diễn thuyết bình thường cũng có thể tạo ra những bài phát biểu tuyệt vời nếu họ nói về những gì khuấy động niềm đam mê sâu thẳm của họ”.
[/content]
[content title="Benjamin Graham"]

"Hoạt động đầu tư là một quá trình, thông qua phân tích kỹ lưỡng và cẩn trọng, có thể đảm bảo an toàn vốn và thu lời thỏa đáng. Tất cả những hoạt động không đáp ứng được những yêu cầu trên là đầu cơ" Benjamin Graham

Các phương pháp mà ông đưa ra được đúc kết từ cuốn sách như sau:
[/content]
[content title="Peter Lynch"]
Lịch sử chứng minh rằng các nhà đầu tư cá nhân hoàn toàn có thể đạt được một tỷ lệ sinh lời đáng ngưỡng mộ, trong dài hạn. Điều duy nhất bạn cần có đó là một chiến lược lựa chọn cổ phiếu độc lập, tỉnh táo và kiên định.
[/content]
[content title="Paul Tudor Jones"]

Dừng bao giờ trung bình giá xuống và mua khi giá dưới đường trung bình 200 ngày.

1. Đừng bao giờ bình quân giá xuống. Đối với ông, quy tắc này đặc biệt quan trọng. Paul Tudor Jones đã treo câu nói "Loser Average loser (chỉ có những kẻ thua cuộc mới bình quân giá xuống)" ngay trên bàn làm việc của mình để nhắc nhở chính ông. Đối với ông, một khi nhà giao dịch vĩ đại phải treo câu châm ngôn này trên bàn làm việc, chứng tỏ bình quân giá xuống có cám dỗ rất lớn và nhắc bạn phải luôn né tránh. Việc làm này thật sự nguy hiểm khi bạn không có được những thông tin cụ thể theo chiều hướng tốt lên của doanh nghiệp ngay sau đó.
2. Nếu bạn có một vị thế thua lỗ khiến bạn cảm thấy lo lắng, hãy thoát ngay lâp tức. Vì bạn luôn có thể trở lại bất cứ lúc nào. Phù thủy tài chính cho rằng, các nhà giao dịch có hai tài sản quan trọng cần phải bảo vệ. Đó là vốn và niềm Tin. Giao dịch mà khiến bạn lo lắng, mất ngủ, đó không phải là giao dịch. Nó sẽ bào mòn sức khỏe và niềm tin trong bạn. Còn tiền là còn hy vọng – đừng bao giờ để thua lỗ quá nặng nề khiến ta không còn cơ hội quay lại thị trường.
3. Đừng quá lo lắng vể việc bạn đã mua hoặc bán ở mức giá nào. Mở vị thế ở mức giá bao nhiêu không quan trọng. Điều quan trọng là vị thế có đúng (tạo lãi) hay không. Phù thủy chứng khoán nhận định: "Không quan trọng là mua ở mức giá cao hay cố gắng mua thật thấp, điều quan trọng là bạn có thể bán ở mức giá cao hơn".
4. Quy tắc giao dịch quan trọng nhất là phòng thủ, không phải tấn công. Đôi khi trong đầu tư, phải biết rõ mức dừng lỗ của bạn. Như phù thủy chứng khoán từng nói "First Risk"- Trước hết, Hãy nghĩ đến rủi ro. Hạn chế mức Drawdown thấp nhất. Hãy bảo vệ vốn của bạn một cách cẩn trọng giống như người thợ lặn luôn chú ý đến bình dưỡng khí.
5. Tôi không bao giờ mua các cổ phiếu nằm dưới đường trung bình di động 200 ngày. Đây là quy tắc giao dịch nổi tiếng của Paul Tudor Jones và được nhiều nhà giao dịch sử dụng. Khi giá đóng cửa dưới MA 200 ngày, đó cũng là một tiêu chí để ông thoát khỏi vị thế.
6. Hãy mua mặt hàng tốt nhất có thể, chứ không phải mặt hàng rẻ nhất. Nhiều nhà đầu tư không cưỡng lại nổi trước những cổ phiếu giá "trà đá" nhưng đa số các cổ phiếu được bán ở mức giá thấp đều có lý do giải thích cho sự rẻ mạt của chúng.
7. Khi tôi giao dịch, tôi không chỉ sử dụng lệnh dừng lỗ về giá, mà còn sử dụng lệnh dừng lỗ về thời gian. Thông thường chúng ta thường sử dụng cắt lỗ theo giá nhưng các phù thủy tài chính còn cắt lỗ theo thời gian. Điều này vì họ hiểu nguyên tắc giao dịch và kỳ vọng của mình. Ví dụ, phù thủy chứng khoán nói "Các chiến lược giao dịch của tôi đòi hỏi giá phải chạy nhanh và nhanh chóng sinh lãi, chỉ cần một khoảng thời gian nào đó, giá không đám ứng được một số tiêu chí của tôi, tôi sẽ xem xét cắt lỗ". Tưởng tượng bạn thường đang đón một chuyến tàu đi làm vào lúc 6:00 sáng (lịch trình hàng ngày). Nếu một ngày nào đó, tàu vào ga khoảng 6:15 sáng, bạn sẽ không bận tâm nhiều đến sự sai lệch này. Bạn nghĩ đây chỉ là một sai sót nhỏ. Nhưng nếu đã 7:15 sáng, tàu vẫn chưa vào ga, bạn hiểu rằng đã có gì đó trục trặc và phải chuyển sang phương tiện di chuyển thay thế."

[/content]

[content title="Bernard Baruch"]

Khi có tín hiệu bán thì cần phải bán. Đừng nghĩ đầu tư dài hạn là phải nắm giữ dài hạn

• Không bao giờ bán đỉnh: Trong đầu tư ông luôn tôn thờ nguyên tắc "Bí quyết của tôi rất đơn giản, tôi luôn bán chúng đi sớm 10% và không bao giờ nghĩ mình sẽ chờ đợi bán tại vùng đỉnh". Có nghĩa là việc xác định điểm dừng trong đầu cơ không phải thời gian mà ở giá trị, không mạo hiểm đến cùng mà chắc chắn, không được ăn cả ngã về không mà chơi trận nào thắng trận ấy.
• Học cách để giải quyết cổ phiếu đầu tư bị mất điểm một cách nhanh chóng và sạch sẽ. Đừng hy vọng lúc nào bản thân cũng đầu tư đúng. Nếu đã có một sự lựa chọn sai lầm, việc cắt lỗ cần diễn ra càng nhanh càng tốt.
• Khi có tín hiệu nên bán thì cần phải bán. Đừng nghĩ vì là nhà đầu tư dài hạn nên phải nắm giữ dài hạn.
• Khi tích lũy được nhiều kinh nghiệm hơn trên thị trường, giá trị của kinh nghiệm đó sẽ chuyển thành kiến thức và kiến thức đó sẽ giúp ta xác định được nên làm gì, không nên làm gì trên thị trường.
• Luôn luôn giữ một phần vốn của bạn dưới dạng tiền mặt, không bao giờ nên đầu tư tất cả tiền của bạn vào cổ phiếu.
• Cần bộ nguyên tắc rõ ràng của bản thân khi quyết định đầu tư vào cổ phiếu.
• Những người giao dịch thành công có nguyên tắc rút khỏi thị trường khi họ giao dịch không phù hợp với xu hướng thị trường thay vì cố gắng tiếp tục giao dịch trên thị trường khi nguy hiểm.
• Biết tận dụng các xu thế thị trường: Một đặc điểm khác của các nhà đầu tư thành công là họ luôn biết lấy các xu thế thị trường để làm lợi cho mình. Một nhà đầu tư bình thường sẽ hoảng loạn khi thị trường biến động, nhưng một nhà đầu tư chuyên nghiệp lại rất nóng lòng chờ đón điều đó. Đơn giản vì họ có thể kiếm tiền từ việc này.

[/content]
[content title="Ed Seykota"]

Nếu không chấp nhận một khoản lỗ nhỏ, sớm hay muộn NĐT sẽ phải gặp một khoản thua lỗ rất lớn

• Quy tắc sinh tồn Ed Seykota đúc kết là (1) Cắt lỗ, (2) Giữ các giao dịch lãi. (3) Đặt cược nhỏ. (4) Tuân thủ các quy tắc mà không cần phải hoài nghi và (5) biết khi nào nên phá vỡ các quy tắc.
• Nếu bản thân không chấp nhận một khoản lỗ nhỏ, sớm hay muộn NĐT sẽ phải gặp một khoản thua lỗ rất lớn. Ông luôn cố gắng xử lý chuỗi thua lỗ kéo dài bằng cách làm giảm hoạt động giao dịch và chờ đợi cơ hội mới an toàn hơn. Đối với Seykota, việc cố gắng giao dịch trong khi đang rơi vào chuỗi thua lỗ là một cảm xúc đau đớn. Đồng thời điều này sẽ khiến NĐT trả giá rất đắt. Một cách làm tốt hơn là đặt cược nhỏ và từ đó sẽ làm giảm mức rủi ro trong giai đoạn gặp phải sự sụt giảm tài khoản lớn nhất (equity drawdown). Đó là cách tốt nhất để bản thân trở nên thoải mái hơn về cả cảm xúc và tài chính.
• Hãy học cách đọc đồ thị và nhận ra các nền giá tốt và lựa chọn các điểm mua thích hợp. Sử dụng đồ thị ngày và tuần để cải thiện khả năng chọn lựa cổ phiếu và định thời điểm thị trường. Mua các cổ phiếu nào tạo điểm breakout (phá vỡ) đầu tiên thoát ra khỏi các nền giá tốt với khối lượng cao hơn 50% (hoặc hơn) so với khối lượng giao dịch thông thường.
• Hãy bình quân giá lên, đừng bình quân giá xuống, và cắt lỗ 7% - 8% so với mức giá mua vào. Không có ngoại lệ.
•  Đừng cố gắng bắt đáy cổ phiếu hay mua cổ phiếu đang trên đường giảm giá. Đừng bình quân giá xuống.
• Nếu có thông tin tiêu cực xuất hiện nhưng thị trường phớt lờ nó, NĐT nên xem đây là tín hiệu tích cực. Bảng điện đang nói rằng thị trường đang rất mạnh. Ngược lại, nếu một thông tin tốt xuất hiện nhưng cổ phiếu chỉ nhích tăng nhẹ, bảng điện có thể đang nói rằng thị trường đang đánh giá thấp thông tin này.
• Muốn đầu tư thành công cần trang bị kỹ năng đọc vị - phân tích tốt thị trường và quản trị tốt sự căng thẳng của chính bản thân.
• Hãy kiểm soát tốt rủi ro. Đối với ông, rủi ro được định nghĩa là xác suất không xác định được của khoản lỗ. Nếu bản thân NĐT có thể xác định chính xác rủi ro là bao nhiêu, nó sẽ không còn là rủi ro nữa. Hầu hết với mỗi giao dịch của Seykota, trước khi tham gia một giao dịch, ông luôn thiết lập trước một điểm dừng lỗ rõ ràng trên đồ thị.
• Công việc của tôi là mua những cái gì đang trong trend tăng và bán những cái gì đang trong trend giảm. Do đó đừng quá phụ thuộc nhiều đến chỉ số P/E. Hãy xem xét chỉ số như một thước đo tuy nhiên nên cân nhắc tới bối cảnh thị trường.
• Trên thị trường chứng khoán, khoảng 38% chuyển động giá của cổ phiếu có tương quan chặt với diễn biến của các cổ phiếu khác trong ngành. 12% chuyển động giá là từ tác động của toàn ngành. Nói cách khác, 50% tác động đến chuyển động giá cổ phiếu là nhờ vào sức mạnh của nhóm ngành.

Ngày nay, khi nhắc đến ông, người ta đều nhớ đến câu nói nổi tiếng "Trong quá trình đầu tư, ngoài kiến thức trang bị, đừng quên sự quyết tâm và niêm tin sâu sắc là chìa khóa để đi tới thành công của chính bản thân bạn". Có lẽ rằng cho đến tận ngày nay, các nguyên lý kinh doanh chứng khoán mà ông kỳ công đúc kết vẫn luôn là những kiến thức và bài học quan trọng cho tất cả những ai muốn thử sức với thị trường chứng khoán.
[/content]
[/tab]
Nguồn: Tri thức trẻ

Thị trường chứng khoán là một con thú mâu thuẫn đến điên cuồng. Những nhà đầu tư chứng khoán thành đạt nhất chính là những người luôn bắt kịp nhịp với thị trường, cưỡi lên lưng thú dữ chứ không phải đang cố thể hiện hiệu ứng đi ngược chiều thị trường…

Trọng tâm cuốn sách “Phân tích chứng khoán” kể lại những kinh nghiệm và bí quyết của tác giả Benjamin Graham khi đứng trước “ngài thị trường” đầy khó khăn và không thiếu những thử thách. Trong tác phẩm, ông không chỉ tập trung mổ xẻ thị trường chứng khoán và tâm lý các nhà đầu tư mà còn phác họa ra chiến lược chung phù hợp với từng thời kỳ biến động của thị giá trên thị trường chứng khoán. Những phương pháp của ông trở thành kinh điển và là cẩm nang đối với tất cả cư dân của cả thế giới đầu tư và đầu cơ. Sức sống và tính thời sự của chúng thể hiện ở chỗ, nếu hậu thế làm theo những gì đã được trình bày và khái quát, đúc kết và khuyến nghị ở trong đó thì dù là nhà đầu tư và đầu cơ chỉ có thể thắng chứ không thua. Vấn đề chỉ là ở chỗ những kẻ thực hành có thật sự làm đúng như vậy hay không.

"Hoạt động đầu tư là một quá trình, thông qua phân tích kỹ lưỡng và cẩn trọng, có thể đảm bảo an toàn vốn và thu lời thỏa đáng. Tất cả những hoạt động không đáp ứng được những yêu cầu trên là đầu cơ" Benjamin Graham

Các phương pháp mà ông đưa ra được đúc kết từ cuốn sách như sau:

Graham cũng phân biệt rõ rang hai khái niệm đầu tư và đầu cơ. Theo Graham "Hoạt động đầu tư là một quá trình, thông qua phân tích kỹ lưỡng và cẩn trọng, có thể đảm bảo an toàn vốn và thu lời thỏa đáng. Tất cả những hoạt động không đáp ứng được những yêu cầu trên là đầu cơ”. Có nhiều người luôn cho rằng mình đang “đầu tư thật sự”, có thể bản chất của hành động là đầu tư, nhưng cách tư duy và tính toán lại là đầu cơ. Trên thực tế, đối với ông, dù đi theo bất cứ phương pháp nào, thì người thành công nhất vẫn phải là người kiếm được tiền từ “ngài thị trường”.

Sự khác biệt rõ nét nhất giữa một nhà đầu tư và nhà đầu cơ ông cho rằng nằm ở thái độ của họ đối với thị trường. Mục tiêu chủ yếu của nhà đầu cơ là dự báo các biến động của thị trường để tìm kiếm lợi nhuận. Nhà đầu tư thì lại mua và nắm giữ cổ phiếu thích hợp ở mức giá phù hợp. Theo ông, trên thị trường tài chính thì sẽ không đảm bảo hoàn toàn thành công nếu chỉ đầu tư thuần túy và phải nhờ may rủi rất nhiều nếu như chỉ tập trung vào đầu cơ.

Graham cũng luôn tin rằng nhận định của thị trường về giá trị của các chứng khoán thường không đúng. Ông sử dụng từ “Mr Market” để ngầm chỉ một sự thật rằng giá cả chứng khoán có sự giao động rất lớn, và chính điều này sẽ mang lại cho những nhà đầu tư khôn ngoan cơ hội để mua khi giá giảm và bán ra khi giá tăng. Bên cạnh đó, tác giả cũng khuyên người nắm giữ cổ phiếu nên quan niệm rằng họ đang nắm giữ một phần quyền sở hữu công ty. Vì thế, họ sẽ không phải bận tâm về những biến động khó lường của thị trường, bởi vì trong ngắn hạn, thị trường là máy biểu quyết (hoàn toàn phụ thuộc vào thị hiếu của những người tham gia) còn trong dài hạn, thị trường luôn là bàn cân (trong dài hạn, giá trị thực sự sẽ được phản ánh vào giá cổ phiếu).

Ông cũng phân biệt nhà đầu tư bị động và nhà đầu tư chủ động. Nhà đầu tư bị động (hay còn gọi là nhà đầu tư phòng vệ) sẽ đầu tư thận trọng, tìm kiếm những chứng khoán có giá trị, và nắm giữ chúng khá lâu. Ngược lại, nhà đầu tư chủ động là người có nhiều thời gian, niềm yêu thích và kiến thức chuyên sâu hơn để tìm kiếm những cơ hội bất thường trên thị trường. Graham khuyến nghị những nhà đầu tư dạng này cần bỏ thời gian công sức phân tích tình hình tài chính của công ty. Khi giá thị trường thấp hơn giá trị nội tại, biên an toàn hình thành, đấy là lúc thích hợp để đầu tư hơn.

Ngày nay, khi nhắc đến ông, người ta đều nhớ đến câu nói nổi tiếng “Nhà đầu tư thông minh là nhà đầu tư phải biết kiên nhẫn. Nhà đầu cơ kiên nhẫn thường là nhà đầu tư dễ dàng chiến thắng hơn”. Có lẽ rằng cho đến tận ngày nay, các nguyên lý kinh doanh chứng khoán mà ông kỳ công đúc kết vẫn luôn là những kiến thức và bài học quan trọng cho tất cả những ai muốn thử sức với thị trường chứng khoán ngay từ giây phút đầu tiên ta bắt đầu gấp trang sách lại!

Nguồn: Tri thức trẻ

• Tỷ lệ giá/lợi nhuận (P/E): Cho đến nay, đây vẫn là tỷ lệ đánh giá cổ phiếu được sử dụng phố biến nhất, bởi vì nó cho biết bạn sẵn sàng trả bao nhiêu cho mỗi đồng lợi nhuận của công ty.
• Tỷ lệ giá/doanh thu (P/S): Chỉ số này có thể được sử dụng để nhận ra những công ty có mạng lưới kinh doanh ổn định, nhưng lợi nhuận có thể giảm sút sau quá trình tăng trưởng quá nóng.
• Tỷ lệ giá/lưu lượng tiền mặt (P/C): Con số doanh thu và lợi nhuận mà công ty báo cáo là sản phẩm của những quy tắc tính toán phức tạp, do đó số liệu có thể bị sai lệch. Lưu lượng tiền mặt từ các hoạt động kinh doanh có thể vẽ nên bức tranh chân thực hơn.
• Tỷ lệ giá/giá trị sổ sách (P/B): Tỷ lệ này được dùng để đánh giá toàn bộ máy móc, thiết bị và các tài sản khác, thường được sử dụng khi nhà đầu tư tìm kiếm các mục tiêu tiếp quản.

Lịch sử chứng minh rằng các nhà đầu tư cá nhân hoàn toàn có thể đạt được một tỷ lệ sinh lời đáng ngưỡng mộ, trong dài hạn. Điều duy nhất bạn cần có đó là một chiến lược lựa chọn cổ phiếu độc lập, tỉnh táo và kiên định.

Trong giới quản lý tài sản hiện đại, Peter Lynch là một trong những nhân vật vĩ đại nhất. Ông được mệnh danh là một phù thủy ở phố Wall, người đã biến Fidelity Megallan từ một quỹ đầu tư có tài sản khoảng 18 triệu USD lúc ông đảm nhận trở thành quỹ đầu tư khổng lồ quản lý hơn 14 tỷ USD tài sản khi ông rời đi.

Đừng để mình mất sức. Tốt nhất nên hít một hơi dài, đi dạo hoặc dừng các giao dịch để đi ngủ. Khi bạn mệt mỏi với thị trường, là lúc bạn dễ mắc những giao dịch sai lầm vì tâm trí không còn đủ sáng suốt để phân tích.

Đó là lý do vì sao rất nhiều lần nhà đầu tư mua vào khi có tin tốt, sau đó mất tiền và bán ra khi có tin xấu. Nhưng rồi sau đó, giá lại tăng. Lý do cho sự "ngược đời" đó là do các luồng tiền thông minh hiểu tâm lý đám đông và gặt hái thành quả từ tâm lý bầy đàn.

Những gì đang diễn ra trên thị trường chứng khoán những phiên gần đây đã phản ánh chính xác diễn biến: Tin tốt ra là cổ phiếu ầm ầm lao dốc, càng mua vào càng thua lỗ và càng bán ra thì cổ phiếu lại quay đầu tăng. Hành động "nháo nhào" của nhà đầu tư đang là cơ hội kiếm tiền của không ít "big boy" khác.

Nhân dịp thị trường chứng khoán đang như một cái sân chơi với những nhà đầu tư chạy nháo nhào, hết ngược lại xuôi, chúng tôi đăng tải lại bài viết chia sẻ của Ông Nguyễn Văn Dũng-một chuyên gia lâu năm trên thị trường chứng khoán. Hy vọng, những chia sẻ này của ông Dũng có thể giúp những nhà đầu tư đang không tìm ra lối thoát trên con đường đầu tư bình tĩnh lại để thấy được nút thắt chính trong chiến lược của mình.

Bẫy tâm lí trên thị trường chứng khoán

Thực tế, hành vi của con người được tạo ra từ những quá trình học tập, nhưng nó chịu sự tác động của rất nhiều nhân tố nên không phải lúc nào hành vi cũng xảy ra một cách ổn định, mà nó có thể sẽ bị thiên lệch (biased) dưới ảnh hưởng của một nhân tố tác động nào đó, những sự thiên lệch này có thể sẽ tạo ra những kết quả bất thường trái với dự báo trước đó, và do đó làm kết quả đầu tư thực tế khác với những dự kiến ban đầu.

Trong trường hợp nhà đầu tư không thể tự mình đưa ra những lựa chọn đầu tư sáng suốt sẽ dễ chịu ảnh hưởng từ tác động của người khác, như lên mạng tra xem mọi người đánh giá thế nào về xu hướng thị trường, và cổ phiếu mình đang quan tâm, nhằm giúp bản thân tìm thấy cảm giác an toàn khi thấy mọi người đều hành động như vậy. Ngoài ra, cũng cần nói đến "Hiệu ứng đàn cừu" trong đầu tư chứng khoán. Đây là là một loại hành vi phi lý trí, nó dùng để chỉ hành vi của một người tham gia đầu tư chịu ảnh hưởng của những nhà đầu tư khác, mô phỏng quyết sách của người khác hoặc quá chịu ảnh hưởng của dư luận, số đông khi người tham gia đầu tư ở trong môi trường thông tin không xác định, mà không cân nhắc đến những thông tin của chính bản thân mình.

Những hành động mang tính tâm lý như vậy, đôi khi giúp cho nhà đầu tư có những giao dịch thành công nhưng về lâu dài thì nó sẽ phá vỡ tất cả những kỷ luật, nguyên tắc đầu tư, và nguy hiểm hơn là làm tiêu tan tất cả các tài sản mà nhà đầu tư phải mất rất nhiều năm làm việc để tích luỹ

Chính vì thế, để luôn ở trạng thái cân bằng và không bị tâm lý chi phối trong các quyết định đầu tư, những nhà đầu tư chuyên nghiệp họ đã nghiên cứu rất sâu về tâm lý học, hoặc thậm chí có những chuyên gia tâm lý ở bên cạnh để luôn đưa ra những lời khuyên kịp lục.

Một số lời khuyên sau đây sẽ giúp cho các nhà đầu tư tham gia thị trường có thể thoát khỏi những bẫy tâm lý, và xây dựng dần cho mình một chiến lược đầu tư phù hợp để kiếm lời trên thị trường tài chính:

CHUẨN BỊ TÀI CHÍNH

• Luôn chuẩn bị cho những tình huống xấu nhất có thể xảy ra. Không ai có thể dự đoán trước được tất cả những gì có thể xảy ra trong tương lai, nên khi đầu tư, bạn cần luôn có tâm lý chuẩn bị trước những huống xấu nhất có thể xảy ra, điều này giúp cho chúng ta có sẵn những kế hoạch B để hành động, khi chuyện không mong muốn xảy ra chúng ta cũng không bị động trong ngay cả tình huống tồi tệ này.
• Nhà đầu tư luôn giành chiến thắng trong các giao dịch không phải là người có thể kiếm được nhiều tiền về lâu dài, vì trong chứng khoán các chiến lược giao dịch sẽ khác nhau khi số vốn đầu tư khác nhau. Vốn càng lớn các giao dịch sẽ càng phức tạp hơn rất nhiều. Nhà đầu tư nhỏ có thể giành chiến thắng trong các giao dịch nhỏ, nhưng khi giao dịch lớn hơn đòi hỏi bạn phải có chuyên môn cao hơn
• Nhà đầu tư chưa bao giờ thua lỗ cũng không phải là người có thể kiếm được nhiều tiền về lâu dài, vì chính những nhà đầu tư này cũng chưa học được những bài học lớn của thị trường, nên nếu không chuẩn bị, có thể một lúc nào đó bạn sẽ phải trả giá với thị trường.
• Hãy làm vì những giá trị tích cực được kỳ vọng chứ không phải vì điều đó ít rủi ro nhất. Tâm lý sợ rủi ro làm cho các nhà đầu tư không dám lựa chọn những cổ phiếu đang tăng để đầu tư, mà ngược lại họ lại chọn những cổ phiếu đang giảm để mua vào, điều này làm cho những khoản đầu tư của họ không thành công.
• Chỉ đầu tư full-margin khi bạn có đủ khả năng tài chính để trả nợ khi thị trường giảm. Một số nhà đầu tư kỳ vọng kiếm được lợi nhuận nhiều hơn nên sử dụng full-margin trong các khoản đầu tư, nhưng họ không chuẩn bị trước các tình huống của thị trường giảm giá, nên không có sự chuẩn bị về nguồn tài chính sau đó, nên khi tài khoản bị call-margin họ buộc phải bán cổ phiếu ra ngay vùng đáy, làm cho tài sản sụt giảm đi đáng kể, và rất khó hồi phục lại.
• Hãy nhớ đầu tư chứng khoán là một đầu tư lâu dài. Bạn có thể lời hay lỗ trong các lần giao dịch nhưng chuyện gì sẽ xảy ra về sau mới là điều quan trọng. Đầu tư chứng khoán, không phải là "một viên thuốc thần kỳ" giúp cho chúng ta trở nên giàu có một cách nhanh chóng, nó cần có thời gian để cho bạn tích luỹ và làm giàu. Nên đừng vì một, hai giao dịch lời, lỗ mà tâm lý trở nên hưng phấn hay bi quan. Mà hãy cố gắng theo đuổi một phương pháp đầu tư lâu dài, để có thể giúp bạn kiếm được tiền từ thị trường.

CHIẾN LƯỢC ĐẦU TƯ

• Đừng đầu tư những cổ phiếu mà bạn không hiểu, hay thậm chí từng nhìn thấy nhiều người kiếm được nhiều tiền từ nó.
• Hãy tính khoản đầu tư của mình vào cổ phiếu khi tiền đầu tư vào nó chưa cao, điều này sẽ giúp bạn dễ dàng cắt lỗ và thoát khỏi những giao dịch sai lầm.
• Đừng lừa đảo. Những kẻ lừa lọc chẳng bao giờ thành công lâu dài.
• Hãy kiên định với những nguyên tắc của bạn.
• Bạn cần điều chỉnh nguyên tắc đầu tư khi động lực của thị trường thay đổi. Hãy linh hoạt hơn.
• Hãy kiên nhẫn và suy nghĩ kỹ.
• Nhà đầu tư có khả năng chịu đựng và tập trung cao độ sẽ giành chiến thắng.
• Hãy trở nên khác biệt. Thàng công không có công thức chung, mỗi nhà đầu tư cần phải có những nguyên tắc riêng cho mình.
• Hy vọng không phải là một kế hoạch hay.
• Đừng để mình mất sức. Tốt nhất nên hít một hơi dài, đi dạo hoặc dừng các giao dịch để đi ngủ. Khi bạn mệt mỏi với thị trường, là lúc bạn dễ mắc những giao dịch sai lầm vì tâm trí không còn đủ sáng suốt để phân tích.

HỌC HỎI LIÊN TỤC

• Hãy tự nâng cao hiểu biết cho bản thân. Hãy đọc sách và học hỏi từ người khác, những người đã trải nghiệm điều đó trước bạn.
• Hãy học bằng cách thực hành. Lý thuyết rất hay, nhưng chẳng gì có thể thay thế được kinh nghiệm thực tiễn.
• Học từ những người tài năng xung quanh bạn.
• Việc đầu tư thành công và kiếm được nhiều tiền không có nghĩa bạn là nhà đầu tư giỏi và bạn không cần phải học hỏi nữa. Có thể bạn thành công là nhờ may mắn. (Hãy nhớ về giai đoạn của thị trường năm 2006)
• Đừng ngại ngần xin tư vấn.

VĂN HÓA ĐẦU TƯ

• Bạn đang muốn đầu tư. Để trở thành nhà đầu tư giỏi, bạn cần phải sống với nó và ngủ cũng mơ về nó.
• Đừng kiêu căng tự phụ. Đừng khoe khoang. Luôn có nhiều người tài giỏi hơn bạn.|
• Hãy thân thiện và kết bạn thật nhiều. Thế giới này rất nhỏ bé.
• Hãy chia sẻ những gì bạn học được cho người khác.
• Hãy tìm kiếm cơ hội ngoài lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Bạn chẳng bao giờ biết được mình sẽ gặp ai, kể cả những người bạn mới hay những đối tác kinh doanh mới sẽ xuất hiện trong cuộc đời bạn.
• Hãy tận hưởng sự vui vẻ. Đầu tư chứng khoán chỉ thành công hơn khi bạn cố gắng làm điều gì đó cao hơn mục tiêu kiếm tiền.

Nguồn: Tri thức trẻ

Hôm nay, VnIndex lại một lần nữa giảm sâu sau cú lội ngược dòng cuối tuần trước. Nhà đầu tư vội vàng tin vào sự ổn định của thị trường và mua mạnh khi VnIndex tăng cuối tuần trước đang phải ngậm ngùi. Cú bull trap đó tự họ bước chân vào và cũng chẳng thể trách ai. 

Sinh năm 1877, Jesse Livermore có thể là một trong những nhà đầu tư nổi tiếng nhất trong lịch sử. Vào thời đỉnh cao năm 1929, giá trị tài sản của ông trị giá 100 triệu USD. Cuối cùng, ông đã mất toàn bộ tài sản của mình khi ông đã phá vỡ quy tắc kinh doanh của mình. Những quy tắc đầu tư có thể giúp ông ta kiếm hang triệu đô nhưng nó cũng khiến ông ta mất tất cả khi ông mất quyền kiểm soát bản thân. Jesse Livermore đã từng nói “Không có điều gì mới trên thị trường chứng khoán. Những gì đã diễn ra sẽ tiếp tục diễn ra trong tương lai vì bản tính tự nhiên, cảm xúc của con người sẽ không bao giờ thay đổi”.

Dưới đây là 22 quy luật mà tôi đã đúc rút được sau những lần nằm gai nếm mật trên thị trường

Quy luật số 1: cổ phiếu giá cao thì sẽ tiếp tục tăng và ngược lại
Bạn có ngạc nhiên khi thấy VNM liên tục tăng hết từ năm nay đến năm khác mặc dù lúc nào cũng cảm thấy giá nó cao. Ngược lại, kể từ khi HAG giảm xuống mức giá dưới 10, đã hàng năm nay cổ phiếu này được giao dịch ở vùng 6 – 7. Nếu bạn hy vọng mua cổ phiếu ở giá thật thấp để sau này “nhỡ đâu” nó lên cao thì bạn đã nhầm to. Cổ phiếu không vượt được giá 20 thì đừng mong lên được 50, không đạt giá 50 thì còn lâu mới lên được 100.

Quy luật số 2: Môi giới không phải là người chịu trách nhiệm cao nhất về tài sản của bạn
Bạn, chứ không phải ai khác phải chịu trách nhiệm cao nhất về tài sản của mình. Môi giới chứng khoán làm việc không chỉ vì lợi ích của bạn, mà còn vì lợi ích của họ và công ty chứng khoán của họ.
Đa phần các môi giới sẽ không vui nếu bạn mua một cổ phiếu rồi giữ nó cả năm – kể cả bạn có lãi đến như thế nào. Điều đó không có nghĩa là không có những môi giới giỏi và có tâm. Trước khi quyết định sẽ gắn bó với môi giới nào, hãy tìm hiểu về lịch sử giao dịch và các khách hàng cũ của anh ấy

Quy luật số 3: Người ta thắng không phải bởi vì mua cổ phiếu tốt mà là người đầu tư theo nguyên tắc
Bạn sẽ không có lãi vì cổ phiếu được các chuyên gia phân tích tung hô là tốt. Bạn chỉ kiếm được tiền nếu cổ phiếu bạn mua tăng giá. Bạn có thấy Warren Buffett hay William O’neil chỉ giải ngân khi tìm thấy cơ hội đầu tư đúng theo nguyên tắc của họ không. Một hệ thống đầu tư cổ phiếu luôn phải có 4 phần mà tôi hay gọi là CLGT cho dễ nhớ, viết tắt của Chiến lược đầu tư chung, Lọc cổ phiếu, Giao dịch, và Theo dõi đầu tư. Cổ phiếu chỉ là một phần trong số đó.

Quy luật số 4: Nhưng nếu không mua cổ phiếu tốt sớm muộn bạn cũng sẽ rời cuộc chơi
Tôi từng chứng kiến nhiều người nhân đôi, nhân ba tài khoản chỉ sau vài tháng mua FLC, KLF, FIT, ROS.. Nhưng gặp lại họ sau hai năm có những người mất sạch tiền đầu tư chứng khoán, phần đa lỗ nặng và không còn muốn nhắc đến chứng khoán. Và họ nói thị trường không minh bạch, thị trường không tốt.. những điều mà tôi không thấy họ nhắc đến khi kiếm được tiền từ cổ phiếu. Nếu bạn chưa biết cách tìm các cổ phiếu tốt hãy xem ngay bài viết ba bộ lọc cổ phiếu hiệu quả trên thị trường Việt Nam.

Quy luật số 5: Xu hướng thị trường là yếu tố quyết định
Rất nhiều cổ phiếu suy giảm khi thị trường chung đi xuống. Nhưng vấn đề là không phải tất cả đều phục hồi sau đó. Hãy xem các cổ phiếu dầu khí từ năm 2014 đến nay. Sau khi trải qua 9 tháng đầu năm 2014 thăng hoa, nhóm dầu khí đã lao dốc không phanh cho đến tận 2 năm sau đó. Ngoại trừ GAS, đa số các cổ phiếu dầu khí khác như PVD, PVC... đã không phục hồi, ngay cả khi thị trường vượt đỉnh 6 năm vào tháng 7/2016. Vì vậy, hãy chắc chắn bạn luôn quan sát thị trường chung và hành động kịp thời khi thi trường suy giảm.

Quy luật số 6: Người khổng lồ luôn để lại những dấu chân lớn
Bạn có để ý những phiên giao dịch mà cổ phiếu tăng mạnh với khối lượng giao dịch đột biến không?
Đó có thể là dấu hiệu cổ phiếu được các tổ chức lớn mua vào. Vấn đề là với lượng tài sản lớn, họ không thể giải ngân chỉ trong 1 phiên, mà phải mua rải rác làm nhiều lần. Đó là lý do bạn thấy rất nhiều cổ phiếu dạng này tăng liên tục sau đó. Không một người khổng lồ nào có thể giấu được vết chân. Lợi thế của nhà đầu tư cá nhân có thể theo dõi dấu chân đó, đánh giá và đưa ra quyết định thật linh hoạt.

Quy luật số 7: Phân tích giỏi là tốt rồi nhưng còn phải biết quyết định giỏi nữa
Điều duy nhất chắc chắn trên thị trường đó là không có gì chắc chắn. Phân tích có kỹ đến đâu thì vẫn luôn luôn có 20% xác suất sai. Hãy mạnh dạn ra quyết định vì chỉ cần đúng 6-7/10 lần giao dịch là bạn đã làm được điều mà 90% nhà đầu tư không làm được rồi.

Quy luật số 8: Thị trường luôn được dẫn dắt bởi một nhóm cổ phiếu, nhất định phải xác định được nhóm nào
Như thế này cho bạn dễ hình dung nhé: mỗi đợt thị trường tăng sẽ được dẫn dắt bởi một nhóm cổ phiếu. Nhóm này tăng rất mạnh, tạo ra sự lan toả đến toàn thị trường để một vài nhóm cổ phiếu khác tăng theo – khi đó chỉ số cũng lên. Nhóm cổ phiếu dẫn dắt thường tăng gấp 3-4 lần thị trường chung. Tức là nếu thị trường tăng 20% thì nhóm này có thể tăng đến 70-80%.

Quy luật số 9: Nhà đầu tư thành công đến mấy cũng phải trải qua nhiều lần cắt lỗ, quan trọng là họ lại đứng lên và đi tiếp
Cắt lỗ là chuyện bình thường, quan trọng nhất là bạn có dám cắt lỗ không?. Sau khi cắt lỗ bạn còn có thể đầu tư tiếp hay không. Cá nhân tôi cũng đã trải quả nhiều lần cắt lỗ. Có đau không. Đau chứ. Đồng tiền đi liền khúc ruột mà. Có điều tôi chưa từng hối hận vì các quyết định cắt lỗ của mình
Bạn nên dừng lỗ khi cổ phiếu giảm đến mốc 5 – 7% tổng tài sản. Sẽ không có cái gọi là “đầu tư dài hạn” khi cổ phiếu đã làm bạn mất đến 20% tổng đầu tư.

Quy luật số 10: Khi cổ phiếu dẫn đầu đạt đỉnh chính là lúc cân nhắc rời khỏi thị trường
Nhóm cổ phiếu dẫn dắt sẽ tăng đầu tiên và tạo hiệu ứng lan toả đến toàn thị trường. Nhóm cổ phiếu dẫn dắt này sẽ tăng khoảng 3- 6 tháng rồi bắt đầu điều chỉnh. Lúc này các nhóm cổ phiếu lan toả, nhóm Penny mới chỉ gần đạt đỉnh. Đây chính là lúc bạn cần rút khỏi thị trường vì chỉ 2 – 3 tuần, khi nhóm dẫn dắt đã đi xuống rõ ràng, các cổ phiếu cũng lần lượt đạt đỉnh và hiện tượng “xả hàng” sẽ diễn ra đồng loạt trên tất cả các nhóm cổ phiếu.

Quy luật số 11: Người ta mua bán theo cảm xúc, hay nói chính xác hơn là kỳ vọng nó tăng, không phải vì phân tíchKhi được giới thiệu một hệ thống đầu tư mới, thường có rất nhiều người quan ngại “Nhỡ ai cũng biết nó thì sao?” Tôi thì không lo chuyện này lắm, kể cả tất cả mọi người cùng biết thì chỉ có 20% số đó là thực hiện, và chỉ một số ít là làm xuất sắc hệ thống đầu tư đó mà thôi. Đa số quyết định theo cảm xúc nên người ta cũng không mấy quan tâm đến hệ thống đầu tư ABC gì đó. Để một người có thể từ bỏ cảm xúc của mình để mua bán theo một hệ thống cứng nhắc, tiêu chuẩn là một quá trình dài và khó, thậm chí còn gian nan hơn so với tạo ra một hệ thống đầu tư hiệu quả. Người ta quyết định theo cảm xúc hơn là lý trí.

Quy luật số 12: Thị trường có tăng thì cũng có giảm, có cả đi ngang nữa
Đây là sai lầm của rất nhiều bạn mới đầu tư chứng khoán, tức là lúc nào cũng chỉ chăm chăm xem thị trường lên hay là xuống, để mà mua với bán. Thị trường còn có một trạng thái khác, đó là đi ngang, hay còn gọi là không có xu hướng rõ ràng. Đáng tiếc là giai đoạn này lại chiếm từ 30 – 40% thời gian trên thị trường. Đặc điểm dễ thấy nhất của giai đoạn này đó là cổ phiếu vừa lên được 1 – 2 phiên thì lại giảm. Bạn vừa mua xong thì giá nó xuống, đợi mấy phiên xong bán ra thì nó lại lên. Bạn bị lỗ không nhiều, nhưng lại liên tục quay vòng vì “nhìn đâu cũng tưởng ngon ăn”, khiến thị trường không giảm mà tài sản thì bay nhanh.

Quy luật số 13: Không phải cứ tin tức tốt hỗ trợ là cổ phiếu sẽ tăng
Khi cổ phiếu lên thì tin tốt tạo đà cho nó lên mạnh hơn. Còn khi cổ phiếu đã giảm thì có rất nhiều người kẹt hàng ở vùng giá cao, họ chỉ chờ cổ phiếu hồi lên một chút là họ bán ra. Tin tốt cũng không cứu được cổ phiếu là như vậy.

Quy luật số 14: Trong xu hướng giảm, khi nào thấy volume cạn kiệt là lúc nên cân nhắc theo dõi cổ phiếu đó
Cổ phiếu giảm tức là lượng bán nhiều hơn lượng mua. Khi volume cạn kiệt tức là không còn nhiều cổ phiếu được bán ra nữa, lượng cung không còn nhiều, nên theo dõi để sẵn sàng mua vào

Quy luật số 15: Các nhịp tăng của thị trường luôn tuân thủ theo đúng 5 nhịp sóng Elliott: 3 nhịp tăng chính và 2 nhịp điều chỉnhCó nhiều tranh cãi về tính ứng dụng và mức độ chính xác của sóng Elliott, đa phần là của những người không biết đếm sóng! Sóng Elliott chính xác và sẽ luôn hiệu quả trên tất cả các thị trường, các khung thời gian là do nó phản ánh chính xác các giai đoạn tâm lý của nhà đầu tư trên thị trường: từ bi quan, nghi ngờ, tự tin đến hưng phấn.

Quy luật số 16: Một cổ phiếu khi đã thực sự tăng giá sẽ tăng từ 3 – 6 tháng liên tục vì vậy không việc gì phải vội vàng nếu nó chỉ vừa mới tăng“Nhỡ nó tăng mất thì sao” là nỗi sợ của rất nhiều nhà đầu tư chứng khoán. Lý do là họ không phân biệt được đâu là cổ phiếu tăng thực sự – đâu là cổ phiếu “ăn theo”. Một cổ phiếu tăng thực sự sẽ tăng từ 3 – 6 tháng. Còn một nhịp tăng của cổ phiếu ăn theo thì chỉ tầm 2 – 3 tuần là kết thúc. Bạn mua cổ phiếu ăn theo thì dù có mua sớm cũng chỉ lãi 7 – 10%. Còn mua đúng cổ phiếu hàng đầu thì có mua muộn cũng lãi 20 – 30% là chuyện bình thường.

Quy luật số 17: Người tham lam luôn muốn mua ở đáy và bán ra ở đỉnh, người có kinh nghiệm thì mua ở điểm an toàn (mua là sẽ tăng) và bán ra khi sắp đến đỉnh
Xin trích dẫn lời của Rothschild, một gia tộc tài chính thế lực mà bạn nào đọc “chiến tranh tiền tệ” đều biết. “Tôi thành công trên thị trường chứng khoán là nhờ không bao giờ cố mua ở đáy và bán ra ở đỉnh”. Khi thị trường tăng, người có kinh nghiệm thường mua khi chắc chắn xu hướng tăng và bán ra khi đã kiếm đủ lời. Hay còn gọi là “mua cao, bán cao hơn”.

16 cung bậc cảm xúc của nhà đầu tư chứng khoán

Quy luật số 18: Người ta sẽ luôn tìm một lý do nào đó để biện minh cho việc cổ phiếu của bạn tăng hay là giảm. Đáng buồn là các lý do luôn được đưa ra khi cổ phiếu đã chạy mất rồi“Sao mấy hôm nay con này tăng nhiều thế nhỉ?” “Các nhà đầu tư lo ngại con khỉ của Tổng thống bỏ bữa nên đã bán tháo cổ phiếu !?” Người ta bán ra vì người ta có lãi, người ta bán ra để cắt lỗ, người ta bán ra vì LO NGẠI mà không biết lo ngại cái gì! Không quan trọng là tin tức gì, lý do gì, bạn đừng đi tìm nguyên nhân làm giá thay đổi. Hãy xem xem liệu chính xác cổ phiếu tăng hay giảm và sẵn sàng cho các kịch bản có thể xảy ra.

Quy luật số 19: Khi nào ai cũng tin mua cổ phiếu nào đó nhất định sẽ có lời thì nên cân nhắc bán chúngThị trường Việt Nam năm 2008 – khi chủ quán bia cũng dễ dàng kiếm lời sau vài ngày đầu tư thì vài tháng sau thị trường đạt đỉnh, bước vào một thời kỳ đen tối. Bong bóng chứng khoán Trung Quốc 2015. P/E toàn thị trường lên đến 50, ngay cả bà bán rau cũng gom tiền chơi chứng khoán. Không có gì ngạc nhiên khi chỉ trong 4 tháng chỉ số Shanghai giảm đến 60% từ mức 5100 xuống chỉ còn 3000 vào tháng 10/2015. Khi ai cũng mua cổ phiếu thì bạn nên cân nhắc bán ra

Quy luật số 20: Cổ phiếu có một khoảng thời gian gọi là “phân phối đỉnh”. Bạn phải bán cp trong giai đoạn này trước khi quá muộnPhân phối đỉnh là giai đoạn mà những người mua cổ phiếu giá thấp bán ra cho những người đến sau.
Đặc điểm của giai đoạn này là giá không tăng nhưng volume rất lớn. Tức là rất nhiều cổ phiếu được trao tay giai đoạn này. Khi lượng này được trao tay hết, lượng cầu giảm đi cũng là lúc giá bắt đầu ..tèo

Quy luật số 21: Các cổ phiếu tăng nhiều nhất thường chứng kiến tăng trưởng kinh doanh đột biến trong năm đóĐiều này đã được thống kê qua nhiều năm lịch sử ở rất nhiều thị trường chứng khoán Anh, Mỹ, Úc, Nhật Bản, Thái Lan, Việt Nam. Các cổ phiếu thể hiện được mức lợi nhuận tăng liên tục trong 3 – 5 năm và chứng kiến mức lợi nhuận đột bién trong quý thường nhận được sự quan tâm lớn của giới truyền thông tài chính cũng như các nhà đầu tư. Mỗi khi các cổ phiếu này vượt qua mốc đỉnh lịch sử của nó là lại có một vài bài báo thu hút nhiều sự chú ý. Đáng tiếc là đa số nhà đầu tư cảm thấy giá quá cao rồi và không dám mua vào.

Quy luật số 22: 21 quy luật trên có thể áp dụng trên tất cả các thị trường chứng khoán từ Mỹ đến Việt NamCác bạn cứ nghĩ là đầu tư ở nước ngoài minh bạch hơn, công nghệ cao hơn, lịch sử lâu đời hơn thì nó khác đầu tư chứng khoán Việt Nam. Thực ra ở nước ngoài nhiều cao thủ hơn, quy định cũng thoáng hơn nên là rất khắc nghiệt với newbie. Ví dụ: một cổ phiếu ở Mỹ có thể giảm 50%... chỉ trong một ngày, rủi ro hơn sàn 7% của Việt Nam rất nhiều.

Nguồn: F319; xem thêm: https://www.tradingwithrayner.com/25-powerful-trading-lessons-by-jesse-livermore/

Warren Buffett là nhà đầu tư giá trị vĩ đại và được biết đến nhiều nhất trong lịch sử, với hàng loạt thương vụ đầu tư nổi tiếng vào các công ty như Gillette, Coca-cola, Wells Fargo. Trong hầu hết các thương vụ của mình, ông luôn mua được cổ phiếu ở mức giá rất thấp và bán được ở mức giá rất cao, đôi khi mức giá mà ông bán ra cũng là đỉnh của cổ phiếu đó.

Câu trả lời nằm ở việc giao dịch của nhà đầu tư giá trị tạo nên đỉnh và đáy của cổ phiếu chứ không phải các nhà đầu tư cố gang dự đoán diễn biến của thị trường.

Trên thực tế, không chỉ Warren Buffett, nhiều nhà đầu tư giá trị lớn khác – những người tuân thủ tuyệt đối các nguyên tắc đầu tư giá trị, mặc dù ít được biết tới hơn – cũng thường xuyên có những thương vụ "mua đáy bán đỉnh" tương tự như huyền thoại xứ Omaha. Có thể kể tới Seth Klarman, người đã đạt được tỷ suất sinh lời 16,4%/năm trong suốt giai đoạn 1983 – 2015 với quỹ đầu tư mạo hiểm Bauspot Group của mình. Hay Walter Schloss, một đồng nghiệp của Warren Buffett tại quỹ Graham-Newman, đạt được tỷ suất sinh lời trung bình 15%/năm trong suốt 50 năm quản lý đầu tư kể từ 1955. 

Điều đáng ngạc nhiên là tất cả những nhà đầu tư này đều phủ nhận việc cố gắng dự đoán đỉnh và đáy của giá cổ phiếu cũng như các dự đoán khác về thị trường, theo một cách rất giống nhau. Trong bức thư gửi cổ đông của mình năm 1994, Warren Buffett từng nói "…chúng tôi từ bỏ các nỗ lực dự báo diễn biến kinh tế vĩ mô và tình hình chính trị, vốn là những thứ đang lấy đi thời gian của những nhà đầu tư hiện nay…".
Vậy nếu không mua bán dựa trên những dự đoán về diễn biến giá của cổ phiếu, tại sao thời điểm mua bán của các nhà đầu tư giá trị này lại thường xuyên trùng hợp với các mức đỉnh và đáy của giá cổ phiếu như vậy?

Bản chất vấn đề nằm ở triết lý đầu tư giá trị
"Giá là thứ bạn phải trả. Giá trị là thứ bạn nhận được". Đó là lời của Warren Buffett. Ông có xu hướng tập trung vào hai khái niệm "giá" và "giá trị" khi đưa ra quyết định mua bán cổ phiếu. Ông mua vào cổ phiếu khi giá cổ phiếu đang thấp hơn giá trị của nó, và bán ra cổ phiếu khi giá cổ phiếu đang cao hơn giá trị. Như vậy, "đầu tư giá trị" là việc mua bán cổ phiếu trên cơ sở giá và giá trị của cổ phiếu, chứ không phải dựa vào cung và cầu – hay dòng tiền – đối với cổ phiếu đó.
Giá cổ phiếu là mức giá mà thị trường trả cho mỗi cổ phiếu của công ty. Trong khi giá trị cổ phiếu bao gồm toàn bộ những lợi ích mà nhà đầu tư nhận được khi nắm giữ cổ phiếu đó. Bao gồm cổ tức, quyền biểu quyết, sở hữu công ty ở hiện tại và tương lai cho tới khi nào mà nhà đầu tư ngừng nắm giữ cổ phiếu.

Vậy giá thấp hơn giá trị bao nhiêu thì đủ hấp dẫn để nhà đầu tư mua vào? Khoảng chênh lệch này thường được đề cập với tên gọi "Biên an toàn" (Margin of Safety). Độ lớn của Biên an toàn chủ yếu phụ thuộc vào mức độ chấp nhận rủi ro của mỗi nhà đầu tư. Biên an toàn của nhà đầu tư càng lớn, mức độ thận trọng của nhà đầu tư càng cao.

Mua khi  hoảng loạn
Warren Buffett từng nói "thời điểm tốt nhất để mua vào cổ phiếu đó là khi công ty gặp khủng hoảng". Ông đã mua cổ phiếu của American Express khi công ty này vướng phải một vụ tai tiếng và phải đền bù một khoản tiền lớn bất thường. Đó là vào những năm 60. Ông cho rằng, tương lai của thẻ thanh toán là gần như chắc chắn, và những vụ bê bối cục bộ này chỉ có tác động tiêu cực đến công ty tại một thời điểm nhất định.
Giá cổ phiếu thường dao động và đa phần phản ánh các kỳ vọng ngắn hạn của nhà đầu cơ. Khi các nhà đầu cơ bán tháo cổ phiếu bởi triển vọng ngắn hạn yếu kém hoặc các khó khăn cục bộ, đó là khi các nhà đầu tư giá trị bắt đầu mua vào.
Chỉ cần chắc chắn rằng hoạt động kinh doanh của công ty vẫn diễn ra tốt và niềm tin về triển vọng lợi nhuận dài hạn của nhà đầu tư đối với công ty vẫn còn y nguyên, nhà đầu tư giá trị sẽ tiếp tục mua vào. Khi lượng cổ phần mà các nhà đầu tư giá trị mua vào đủ lớn để khiến nguồn cung bán tháo trên thị trường giảm đột ngột về mức rất thấp, giá cổ phiếu sẽ ngừng rơi. Bởi nếu giá còn tiếp tục giảm sút so với giá trị, các nhà đầu tư đích thực sẽ mua vào thêm nữa.
Khi đó, giá cổ phiếu bắt đầu tạo đáy. Đó chính là một nguyên nhân quan trọng tạo nên hiện tượng mà thị trường thường thấy, đó là việc nhà đầu tư giá trị mua vào cổ phiếu ở mức đáy.

Bán khi thị trường hưng phấn
Ngược lại với việc khi bị bán tháo, sẽ có một lúc nào đó các nhà đầu cơ trên thị trường bị hấp dẫn bởi các triển vọng ngắn hạn của công ty, khiến họ đánh giá công ty ở một mức giá cao tương đối so với giá trị thực.

Đó là khi mà các nhà đầu tư giá trị bắt đầu bán ra cổ phiếu của mình, bởi mức giá thị trường đang trả cho cổ phiếu thể hiện triển vọng rất xa của giá trị cổ phiếu.
Nhà đầu tư giá trị bắt đầu bán ra cho tới khi lượng cung cổ phiếu trên thị trường bắt đầu cân bằng với lực cầu. Khi đó, giá cổ phiếu sẽ tạo đỉnh và bắt đầu đi xuống.
Như vậy, giao dịch của nhà đầu tư giá trị tạo nên đỉnh và đáy của cổ phiếu, chứ không phải các nhà đầu tư này cố gắng dự đoán diễn biến thị trường.
Một điểm đáng chú ý khác nữa, đó là nhà đầu tư giá trị hoàn toàn có thể mua và bán cổ phiếu trong thời gian ngắn, chứ không nhất thiết phải nắm giữ dài hạn. Chỉ cần đảm bảo nguyên tắc mua vào khi giá thấp hơn giá trị, và bán ra khi giá cao hơn giá trị, nhà đầu tư sẽ gặt hái được những thành quả bất ngờ.
Nhà đầu tư thông thái là những người làm chủ được mình trong cuộc chơi mà Ngài Thị Trường là người cầm trịch. Bởi thế, sự tỉnh táo luôn là yếu tố quyết định chiến thắng.

Đầu tư cổ phiếu không nên được dựa trên tinh thần lạc quan mà nên dựa trên các con số toán học.
Benjamin Graham được coi là cha đẻ của học thuyết đầu tư giá trị, và hai cuốn sách của ông Phân tích chứng khoán và Nhà đầu tư thông minh được coi là “kinh thánh” cho các nhà đầu tư.
Học thuyết của ông đã soi đường cho các tỉ phú như Warren Buffett và Walter Schloss xây dựng khối tài sản khổng lồ.

Và dưới đây là một số câu nói sẽ mang lại nhiều giá trị cho các thế hệ nhà đầu tư trẻ hiện nay:

1. Đạt được những kết quả đầu tư đủ để bạn cảm thấy hài lòng dễ hơn đa phần mọi người nghĩ, nhưng nhận được những kết quả vượt trội khó hơn nhiều so với vẻ ngoài mà bạn nhìn thấy.
2. Nếu bạn đang mua những cổ phiếu thông thường, hãy chọn chúng theo cách mà bạn chọn đồ ở hiệu tạp hóa, không phải cách bạn chọn đồ ở hiệu nước hoa.
3. Những người không làm chủ nổi cảm xúc của bản thân thì sẽ không được chuẩn bị tốt để nhận về lợi nhuận từ thị trường.
4. Rắc rối lớn nhất của nhà đầu tư - và cũng là kẻ thù lớn nhất của nhà đầu tư - là chính bản thân họ.
5. Những nguyên tắc cơ bản của đầu tư không nên thay đổi từ thế kỷ này sang thế kỷ khác, nhưng quá trình ứng dụng các nguyên tắc này cần phải thích ứng với những thay đổi quan trọng của môi trường đầu tư và những cơ chế của thị trường tài chính.
6. Trong thế giới cổ phiếu, sự dũng cảm là yếu tố hàng đầu sau khi bạn đã có được vốn kiến thức chắc chắn và cả những suy đoán đã được kiểm chứng.
7. Đầu tư cổ phiếu không nên được dựa trên tinh thần lạc quan mà nên dựa trên các con số toán học.
8. Thậm chí ngay cả nhà đầu tư thông minh cũng cần có ý chí đủ vững vàng để không bị lôi kéo bởi đám đông.
9. Đa phần thời gian trên sàn, các cổ phiếu sẽ biến động một cách phi lý và quá đà theo cả hai chiều. Đó là kết quả tất yếu của khuynh hướng đầu cơ và cờ bạc đã ăn sâu vào mọi người … để rồi tạo ra những hi vọng, sợ hãi và tham lam.
10. Thật vô lý hết sức khi nghĩ rằng mọi người có thể kiếm tiền từ những dự đoán về thị trường.
11.  Những người ở phố Wall thường không học được gì và quên hết mọi thứ.
12. Một nhà đầu tư bình thường cũng có nhiều lợi thế hơn so với những định chế tài chính lớn.
13. Nhà đầu tư cá nhân nên hoạt động giống như một nhà đầu tư, chứ không một tay đầu cơ... Điều này có nghĩa là nhà đầu tư có thể điều chỉnh mọi quyết định mua bán cũng như mức giá sẽ trả bằng những lập luận hết sức khách quan.
14. Tôi nhận thấy ngày càng rõ ràng hơn rằng lịch sử sẽ lặp lại. Bạn không thể tiến xa trên phố Wall nếu đưa ra kết luận đơn giản, ngờ nghệch rằng giá đang ở mức không quá cao.
15. Tôi không cho là bất kỳ ai trong số chúng ta nên tin rằng có thể đảm bảo chắc chắn mình đúng sau khi đã phân tích kỹ lưỡng hoặc thực hiện những phép toán hết sức chính xác.